Ace Çalışması

Evet! Geçmişte hemen hepimiz olumsuz yaşam olaylarına maruz kaldık. Maruz kalmış olmamız yaşanılan olumsuzlukları normalleştirmeye, kanıksamaya neden olmamalı. Bilimsel araştırmalara kulak verdiğimizde; hemen hepimizin yaşamış olduğu örselenmelerin bugün yaşadığımız depresyon, kaygı bozukluğu, panik atak, okb, madde bağımlılığı, ilişki sorunları gibi psikiyatrik ve psikolojik pek çok soruna yol açtığı görülmektedir. ACE araştırması bu yönüyle çığır açan bir çalışma olmuştur.

Beyin gelişimine ışık tutan bilimsel çalışmalar bebeğin beyninin şekillenmesinin bireyin hayatını da şekillendirdiğini ortaya koymaktadır. Nasıl bir hayat yaşanacağı, bebeklik ve çocukluk dönemi yaşantılarına bakılarak anlaşılabilir olmuştur. Çocuk Psikiyatristi olan Dr. Bruce D. Perry’e göre; “Küçük küçük olaylara tekrarlayıcı ve belirli bir düzen içinde sürekli maruz kalındığında zihinde belirli “Deneyim Örüntüleri” oluşur. Örüntülü olan ve tekrarlayan uyarımlar toleransa yol açarken, kaotik ve düzensiz sinyaller hassaslaşmaya yol açar. Bebeğin stres yanıt sistemi hassaslaşır.”Sürekli olarak düşük dozlarla da olsa uyarıma maruz kalınması sonucu gelişmekte olan bebeğin beyninde ciddi bir takım bağlantılar oluşmaya başlar. Özellikle yaşamın ilk yıllarındaki bağlantılar genellikle bedene gömülü olarak kalır. Söze dökülmesi, anlamlandırılması neredeyse imkansızdır. Bessel Van Der Kolk’a göre; “İhmal, istismar beyinde görünmeyen yaralar açar. “

Tıpkı kasların güçlenmesi için yapılan egzersiz gibi, sürekli uyarılma sonucu stres yanıt sistemi de çalıştırıldıkça güçlenir. Böyle durumlarda aşırı hassaslaşan stres yanıt sistemi çok küçük uyaranlarda bile aşırı aktive olur. Genellikle durumla uyumsuz duygusal ve davranışsal tepkiler ortaya çıkar. Panik Atak, Öfke kontrol sorunları, saldırganlık, kavgaya eğilim, korku ve kaygıya tahammülsüzlük örnek sayılabilir.

Çocuk İhmal ve İstismarının Psikolojik Sonuçları Nelerdir?

Kişinin kendine, dünyaya, insanlara yönelik olumsuz inançlar geliştirmesine neden olabilir.

Mesela;

• Kimseye güvenilmez!
• Kendime güvenemem!
• Utanılacak biriyim!
• İşe yaramazın tekiyim!
• Beceriksiz biriyim!
• Başarısızım!
• Sevilmeye layık değilim!
• Kötü, aptal biriyim!
• Kusurluyum!
• Mükemmel olmalıyım!
• Güvende değilim!
• Kendimi koruyamam!

Biçiminde olumsuz inançlara yol açabilir.

Belki yukarıdaki ifadeler sizlere de tanıdık gelebilir.

Bu tür olumsuz inançlar; kendi benliğimizi saklamamıza, utanmamıza, bağımlılığa, otorite ile sorunlar yaşamamıza, öfkemizi, duygularımızı yönetememeye, boyun eğmeye, şiddete neden olabiliyor. Bütün bunlar yoğun bir acı içinde hayatımızı tüketiyor. Dünyada ve ülkemizde Anti- Depresanların en çok tüketilen ilaçlar içinde en başlarda olduğunu hatırlatalım.

Çocuk İhmal Ve İstismarının Yarattığı Hastalık Riskleri Nelerdir?

ACE Araştırmasına göre; Çocukluk döneminde 4 ya da daha fazla travmatik deneyime maruz kalan birinin yetişkinlikte;

Uyuşturucu kullanma riski % 4600

Alkol bağımlısı olma riski % 500

Yetişkin dönemde depresyon riski % 400

KOAH olma riski % 399

Görme sorunları yaşama riski % 354

Sigara kullanma riski %250

Böbrek hastalığı riski % 263

Oto immün hastalık olarak eklem iltihabı olma riski % 236

Astım hastalığı olma riski % 231

Kalp krizi yaşama riski % 232

Kanser Olma riski % 157

Diabet (şeker hastalığı) riski % 201

Sonuçlar insanı ürkütecek boyuttadır.

Çocukluk döneminde;

Ciddi Öğrenme sorunları

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite bozukluğu

Sosyal ilişki sorunları

Akran zorbalığı türünde riskleri yaratmaktadır.

Ergenlik döneminde ise;

 Riskli cinsel ilişki ve erken yaşta hamilelik riski % 80

Anneye fiziksel şiddet ve ergen hamileliğinde rol alma riski % 28

Çocukluk döneminde en az 4 olumsuz çocukluk olayı yaşamanın kadınlara yönelik etkisi; 30 ya da daha fazla kişi ile cinsel ilişki kurma riski % 6

ACE Çalışmasına göre; 4 veya daha fazla sayıda olumsuz çocukluk olaylarına maruz kalmanın Kişilik Bozukluğu ve sebebi tıbben açıklanamayan bedensel kronik hastalıklarla ilişkili olduğu ortaya konmuştur.

Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantıları araştırmalarına bakıldığında; çocukken yaşanan travmatik deneyimleri normalleştirmeye çalışmanın ne kadar tehlikeli olduğu görülebilir. Normalleştirmek; hasta bir tolum yaratmaya yeter de artar. Çocukluk çağı olumsuz olayları ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Çocuğun yetiştiği aileye çok daha fazla önem vermek, eğitmek, rehabilite etmek, desteklemek, koruyucu ruh sağlığı önlemleri almak gerektiği aşikardır.

Sözü; olağandışı travmatik çocukluk olaylarına maruz kalmış çocuklara yardım eden, onları hayata döndüren Dr. Bruce D. Perry’ e bırakalım:

“Ateş ısıtabilir veya yakıp yok edebilir,su susuzluğu giderebilir veya boğabilir. Rüzgar okşayabilir ya da kesebilir. İnsan ilişkileri de böyledir.Birbirimizi hem yaratabilir ve yok edebilir,hem besleyebilir,dehşet içinde bırakabilir,hem de travma yaşatabilir ve iyileştirebiliriz.”