Kaygı ile Nasıl Baş Edilir?

Kaygı İle Baş Etmeye dair Öneriler…

Kaygı insanın kendi psikolojik ve/veya bedensel dayanıklılığına ve yeterliliğine güvenememe, inanama hali olarak ifade edilebilir
Kaygı düzeyi yüksek bireyler çoğunlukla;
Bardağın boş olan kısmına’ odaklanma eğilimindedirler. Olumsuz sonuçlar beklerler.
Çoğunlukla mükemmeliyetçi, kendilerinden beklentileri yüksek, bir diğer ifadeyle yüksek standartlara sahip bireylerdir.
Davranışlarının kabul görmesi ve onaylanmasına oldukça önem verirler.
Belirsizliğe ve kontrolde olmama durumuna katlanmakta zorlanırlar.

Yüksek kaygı şikayetleriyle terapi merkezlerine başvuran pek çok kişi kaygı düzeylerinin neredeyse sıfırlanmasını, hiç kaygı yaşamamayı ister. Oysa bu oldukça gerçek dışı ve de yarasız bir beklentidir. Gerçek dışıdır çünkü doğal süreçte kaygının sıfırlanması olası değildir. Yararsızdır çünkü aslında kaygı insanı harekete geçmeye, üretmeye veya bir tehlike karşısında kaçıp hayata kalmaya güdüleyen bir araçtır. Örneğin, hayatını sürdürmesine yetecek geliri sağlama konusunda kaygısı sıfıra yakın olan biri sabahları kalkıp işe gitmekte zorlanır veya tehlikeler karşısında hayatta kalmasını sağlayacak eylemi gerçekleştiremez. Bu sebepten kaygının tümüyle kötü ve zararlı bir his olmadığını kabul etmek yaşadığımız zorluğu anlamamız ve üstesinden gelmemizi kolaylaştırıcı temel faktör olacaktır.

Yoğun kaygı yaşayan insanların pek çoğu kaygılarını kontrol altına almaya çalışırlar. Kaygıları ve kaygı uyandırıcı şeyler hakkında düşünmeyi durdurmaya gayret ederler. Sanki bunlar üzerine konuşmak onları daha kaygılı hale getirecektir. Oysa bu yanlış bir inanıştır. Kaygılar hakkında konuşmak, yazmak düşünülenin aksine ‘uyuyan yılanı uyandırmak’ değildir. Tam tersine, kişi kaygılı hissetmeyi ve kaygıları hakkında düşünmeyi engellemeye çalıştıkça daha çok kaygılanır, ‘hücuma uğramış’ hisseder. Birinin sizden ‘pembe fil’ düşünmemenizi istediğini varsayın. Sonuç?

Kaygı ile Baş etmek için Neler yapılabilir?
Artık kaygınızı ötelemenin bir çözüm olmadığı gibi durumu daha da kötüleştirebileceğini öğrendiniz. Bu sebepten aklınıza gelen tüm kaygı yaratan duygu ve düşünceleri bir kağıda listelemekle başlayabilirsiniz (Örn: Başarısız olacağım, Bu işi beceremezsem rezil olacağım).

Listenizdeki olumsuz düşünce ve beklentilere bakın ve kendinize sorun: Geçmişte hiç şimdikilere benzer olumsuz düşünceleriniz oldu mu? Peki bu olumsuz düşünce ve beklentilerin hepsi gerçekleşti mi? Beklediğiniz kadar olumsuz sonuçlanmayan durumlar da oldu mu? Eğer olduysa bu durumda şu anda kaygı duyduğunuz şeylerin de düşündüğünüz kadar olumsuz sonuçlanmama ihtimali olamaz mı?

Yoğun kaygı yaşayan insanların olmasından korktukları şeylerin çoğu zaman gerçekleşmediği bilinse de o ya da bu şekilde her insan gibi bekledikleri türden olumsuz deneyimler de yaşayabilirler. Sizin de böyle deneyimleriniz olmuş olabilir. Lütfen kendinize sorun daha önce olmasından endişelendiğiniz bir şey yaşayıp üstesinden gelebildiğiniz oldu mu? Nasıl baş ettiniz? Bu soruyu sormak önemlidir çünkü kaygısı yüksek kişiler çoğu zaman baş etme becerilerini yetersiz görme eğiliminde olurlar. Oysa bu konudaki araştırmalar göstermektedir ki bu bireyler aslında çoğu zaman olumsuz durumlarla beklediklerinden daha iyi baş edebilmektedirler.

Kaygımızı yönetmenin yolu onu kontrol edip uzaklaştırmaya çalışmak yerine kabul edip anlamaktan geçer. Hedefimiz ise kaygımızı yok etmek gibi faydasız uğraşlara girmek yerine onu baş edilebilir düzeye indirmeye çalışmak olmalıdır